Beroepscompetenties voor sociaal-financieel hulpverleners: Coachen, ondersteunen en motiveren.
Wat doe jij al aan het verbeteren van samenwerking en het onderhouden van relaties? En hoeveel tijd besteed je daaraan? Ga zelf aan de slag met de beroepscompetenties voor financieel hulpverleners!
Inhoudsopgave:
Gebruik de onderstaande links om eenvoudig door de pagina te navigeren en meer te leren over samenwerking.
Wat zijn beroepscompetenties?
Competentie coachen, ondersteunen en motiveren
Praktijkverhaal Inge en Jolanda
Coachen en ondersteunen
Praktijkverhaal Romke
Motiveren
E-learnings
Tips, tools & video’s
Verken de overige competenties
Wat zijn beroepscompetenties?
Beroepscompetenties beschrijven de kennis en vaardigheden die professionals in het vakgebied van sociaal financiële hulpverlening nodig hebben, zowel nu als in de toekomst, om mensen effectief te kunnen ondersteunen. Deze competenties zijn relevant voor iedereen die werkzaam is in dit werkveld, ongeacht hun functie. Het gaat hierbij niet om specifieke functieprofielen of takenpakketten, maar de competenties kunnen wel als input dienen voor deze aspecten.
Voor wie?
Dit competentiecluster is gericht op het coachen, ondersteunen en motiveren van mensen die hulp zoeken bij sociaal-financiële vraagstukken. Deze coaching en ondersteuning kunnen worden geboden door alle sociaal-financiële professionals die in direct contact staan met mensen. Dezelfde professionals kunnen mensen ook motiveren om zelf te werken aan het vinden van een oplossing voor hun problematiek
Competentiecluster 5 – Coachen, ondersteunen en motiveren
Competentiecluster 5 richt zich op het coachen, ondersteunen en motiveren van mensen met financiële problemen. Als professional begeleid en coach je mensen zonder dat zij de regie over hun eigen situatie verliezen. Dit doe je door hen aan te moedigen en advies te geven. Door de coaching en ondersteuning af te stemmen op wat iemand kan, wordt de zelfredzaamheid van mensen optimaal benut en blijft hun eigen verantwoordelijkheid behouden. Bovendien kan door het motiveren van mensen om haalbare doelen te stellen meer financiële zekerheid worden opgebouwd.
Ervaringen uit de praktijk
Inge van der Meer (preventiemedewerker schuldhulpverlening)
Inge weet hoe het is om aan de andere kant van de tafel te zitten. “Daardoor is mijn liefde voor dit vak en voor mijn cliënten groot. Als schuldhulpverlener weet ik juist hoe belangrijk het is om niemand te veroordelen en dat je ervan uit moet gaan dat iedereen te goeder trouw een beroep doet op de Schuldhulpverlening, totdat het tegendeel bewezen is. Ik kijk vanuit mijn positie juist naar de mens achter de problematiek en op deze manier probeer ik cliënten te ondersteunen en te coachen. Daarnaast denk ik dat het belangrijk is om te denken vanuit de gedachte van de wet en niet vanuit de letter van de wet.”
Jolanda Hemmes (accountmanager CJIB)
“Natuurlijk hebben we ambities. We willen bijvoorbeeld nog meer persoonsgerichte oplossingen, voor de mensen die wel willen maar niet kunnen betalen, of niet in een keer kunnen betalen. Hoe kunnen we hen ondersteunen om wel hun verplichtingen na te komen? Als je daar oplossingen voor wil, moet je niet het systeem of het proces leidend laten zijn, maar de persoon.”
Coachen en ondersteunen
Coaching binnen de sociaal-financiële dienstverlening richt zich op het begeleiden en ondersteunen van mensen. Hierbij wordt zoveel mogelijk uitgegaan van de eigen verantwoordelijkheid en kracht van de persoon, maar wordt ook rekening gehouden met de kwetsbare positie waarin deze zich bevindt. In het begin wordt meer ondersteuning geboden en wordt gestimuleerd dat mensen zelf afwegingen maken en beslissingen nemen. Het gestelde doel en de mogelijkheden van de persoon zelf worden hierbij steeds in het oog gehouden. Samen met de persoon en/of betrokkenen wordt afgewogen welke mate van eigen regie haalbaar is, waarna de ondersteuning daarop wordt aangepast. Ook wordt samen gezocht naar manieren die bijdragen aan verbetering van de situatie. Betrokkenheid en interesse worden getoond, terwijl de zakelijke kant van de dienstverlening niet uit het oog wordt verloren.
- Bieden van ondersteuning in het behouden van de eigen regie
- Publicatie Eerder uit de Schulden: Ondersteuningsgesprekken
- Ondersteuning van jongeren met schulden in Lelystad
- Werkwijzer gespreksvoering
- Ondersteuningsbehoeften verschillen per klanttype
- Hoe te zorgen voor ‘echt ontzorgen’?
- Tips om financiële zelfredzaamheid te bevorderen
- Handreiking en Checklist financiële redzaamheid statushouders
Ervaringen uit de praktijk
Romke Steensma, ontwikkelmedewerker bij de directie werk en participatie, vertelt over de ‘Groningse aanpak’. Inwoners die een ondersteuningsvraag hebben bij de gemeente, hebben vaak te maken met problemen op meerdere leefgebieden. Mensen hebben bijvoorbeeld geen werk, hebben het financieel zwaar, hebben weinig sociaal vangnet en/of gezondheidsklachten. Dit kan leiden tot langdurige stress bij inwoners, wat het weer moeilijker maakt voor hen om werk te vinden of op een andere manier deel te nemen aan de maatschappij. De Directie Werk en Participatie bij de gemeente Groningen vindt het belangrijk om hier rekening mee te houden bij de ondersteuning en begeleiding van inwoners. “We zijn ons in ons werk veel meer gaan richten op hoe mensen functioneren op de verschillende leefgebieden, in plaats van alleen te kijken naar werk”, aldus Romke. “Nu we meer coachend werken, gaan we veel opener het gesprek in. Onze benadering geeft ons de ruimte om breder te kijken naar wat er speelt in het leven van de inwoner.”
Motiveren
Als professional is het belangrijk om mensen tijdens het coachen en ondersteunen aan te moedigen in de stappen die zij zetten en om hen te motiveren om in actie te blijven komen. Door gebruik te maken van motiverende gespreksvoering kun je mensen helpen bij het doorvoeren van veranderingen in hun financieel gedrag. Hierbij is het van belang dat je een gelijkwaardige positie inneemt ten opzichte van de mensen die je ondersteunt en dat je uitgaat van hun krachten en kwaliteiten. Daarnaast stimuleer je mensen om zelf afwegingen te maken en beslissingen te nemen over de stappen die zij gaan zetten, zonder dat zij het doel uit het oog verliezen.
- Wat is motiverende gespreksvoering?
- Gesprekstechnieken om mensen met schulden te motiveren
- Hulp bij armoede: Bouwstenen voor effectieve hulpverlening bij armoede en schulden
- Methodebeschrijving motiverende gespreksvoering
- Hoe zet je psycho-educatie in bij armoede en schulden?
- Werken met de mens centraal: hoe Mobility Mentoring® bijdraagt aan de Groningse aanpak
E-learnings
Er zijn ook veel e-learnings die je kunnen ondersteunen bij dit competentiecluster. Je vindt de e-learnings hieronder.
Motiverende gespreksvoering
In deze training maak je kennis met Motiverende gespreksvoering. Je krijgt inzicht in gedragsverandering en wat motiverende gespreksvoering tot een effectieve gespreksstijl maakt. Per proces wordt geïllustreerd hoe je deze gespreksvaardigheden doelgericht kan inzetten.
Geldzorgen signaleren
Geldzorgen tijdig signaleren bij medewerkers of cliënten, dat is waar de e-learning Schuldenproblematiek bij helpt. Ook krijg je met de e-learning handvatten om je cliënt of medewerker naar een oplossing te bewegen, zonder in de schoenen van de schuldhulpverlener te stappen.
Motivatie en gedragsverandering
In deze training leer je de motivatie van de hulpvrager te vergroten om de regie zelf (weer) te nemen en hem of haar te ondersteunen in het proces van gedragsverandering. Deze training bestaat uit 4 online delen en een optionele bijeenkomst.
Tips, tools & video’s
Hieronder vindt je verschillende handige tips, tools en video’s die je kunnen helpen met het ontwikkelen van de competenties die op deze pagina aan bod zijn gekomen.
Tips
Tools
Nog niet uitgeleerd?
Klik op de afbeeldingen hieronder voor meer uitleg en inspiratie rondom de andere beroepscompetentieclusters.
