Aan de slag met armoede-aanpak op Amsterdamse Familie Scholen

Het lectoraat Armoede Interventies van de Hogeschool van Amsterdam heeft een actieonderzoek uitgevoerd bij drie Amsterdamse Familie Scholen om armoede via scholen te bestrijden. Door middel van het opstellen van een verandertheorie samen met vertegenwoordigers, ouders en stakeholders, richtten de scholen zich op signalering van armoede, ouderbetrokkenheid, en hulp bij financiën.

Punten waarmee scholen aan de slag zijn gegaan zijn:

• Signaleren van armoede en schulden bij leerlingen en/of ouders
• Ouderbetrokkenheid
• Bevorderen van kennis en vaardigheden van ouders
• Binnen de school hulp bieden bij financiën

Signaleren van armoede en schulden

Het signaleren van armoede vond plaats door het inzetten van een signaleringslijst, door middel van intakegesprekken met ouders, door middel van huisbezoeken door leerkrachten en door middel van sleutelfiguren binnen de scholen die signalen opvingen en doorzetten. Hierbij kwam naar voren dat voldoende ouderbetrokkenheid een randvoorwaarde is om gezinnen via de school te (kunnen) ondersteunen op het gebied van armoede. Hierbij gaat het vooral om het belang van het opbouwen van een relatie met de ouders. Ouderbetrokkenheidsactiviteiten kunnen het vertrouwen tussen school en ouders, maar ook tussen de ouders onderling, versterken. 

Ouderbetrokkenheid

Op de drie scholen wordt aan het vergroten van ouderbetrokkenheid gewerkt door bijvoorbeeld een ouderkamer in te stellen en feesten op school te organiseren. De zichtbaarheid en laagdrempeligheid van deze activiteiten zijn van primair belang. Daarnaast is een persoonlijke benadering van belang. 

Activering van ouders door bij hen kennis en vaardigheden te bevorderen, is een investering in de toekomst van hun kinderen. Hiervoor zetten de drie scholen verschillende activiteiten in, zoals het organiseren van cursussen en het organiseren van eenmalige bijeenkomsten. De opkomst bij meer incidentele, informerende bijeenkomsten rondom het thema armoede of financiële problemen is nog beperkt, waardoor het raadzaam is om deze bijeenkomsten regelmatig te herhalen en de ouders op de hoogte te stellen van deze bijeenkomsten door middel van andere activiteiten.

Op alle drie de scholen is ook een familie-servicepunt ingesteld of doorontwikkeld, waarbij een budgetcoach van het buurtteam (soms in combinatie met een Ouder-Kind-adviseur) aanwezig is. 

Maatwerk

Er moet bij het vormgeven van een armoede-aanpak altijd voldoende ruimte zijn voor maatwerk. Daarbij is het van belang dat scholen informatie met elkaar uitwisselen. Ook moet nagedacht worden over de focus van de armoede-aanpak.

Vervolgonderzoek

Tot 2028 wordt er door het lectoraat Armoede Interventies op vijf scholen per jaar een actieonderzoek uitgevoerd gericht op het ontwikkelen of versterken van een armoede-aanpak.