Aan de slag met schuldpreventie
7 oktober 2024
Financiële problemen of problematische schuldsituaties grijpen diep in op het persoonlijk leven van
inwoners. Het hebben van geldzorgen en schulden leidt tot stress en kan negatief uitwerken op
diverse leefgebieden, bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid, participatie, gezinsrelaties,
mentale vermogens, eenzaamheid en arbeidsproductiviteit. De handreiking Aan de slag met schuldpreventie van het programma Verbinden Schuldendomein van de VNG ondersteunt gemeenten om nog actiever en effectiever aan de slag te gaan met preventie.
Gemeenten hebben een belangrijke rol bij schuldpreventie als volwaardig onderdeel van integrale schuldhulpverlening. Tegelijkertijd kunnen zij deze opgave niet alleen oppakken. Inzetten op preventie van schulden is namelijk het meest effectief als gemeenten samenwerken met partners, binnen en buiten de gemeente. Door te investeren in bewustwording, vaardigheden en wilskracht bij inwoners om de eigen financiën op orde te hebben en houden, kunnen problematische schuldsituaties voorkomen worden. In de handreiking wordt ingegaan op schuldpreventie in algemene zin. Daarnaast is er specifiek aandacht voor twee onderdelen hiervan, namelijk life events en financiële educatie.
Life events
Inwoners maken vele life events mee: een ingrijpende gebeurtenis in het leven. Het ene life event heeft grotere gevolgen dan het andere. Voor deze handreiking richt de VNG zich op 16 life events. Deze 16 zijn gebaseerd op een uitvraag die VNG heeft gedaan bij gemeenten en op keuzes van Wijzer in Geldzaken, Nibud en de Rijksoverheid. Er zijn uiteraard meer life events te benoemen. Gemeenten kunnen inwoners ondersteunen door rondom life events informatie te bieden in samenwerking met partners in de gemeente en daarmee proberen te voorkomen dat financiële problemen ontstaan.
Financiële educatie
De VNG richt zich in deze handreiking voor het onderdeel financiële educatie op de samenwerking met scholen voor voortgezet onderwijs (vo) en middelbaar beroepsonderwijs (mbo) voor jongeren in de leeftijdscategorie 12 tot 27 jaar. Door in te zetten op financiële educatie lopen jongeren op latere leeftijd minder risico op financiële problemen. Voor deze financiële educatie zijn gemeenten afhankelijk van de samenwerking met scholen. Financiële educatie voor deze groep kan immers niet door gemeenten worden opgelegd of afgedwongen, zij zijn daarin afhankelijk van hoe scholen dat in hun curriculum opnemen. Door de samenwerking te zoeken met scholen en hen te ondersteunen in het opzetten van financiële educatie kunnen gemeenten stimuleren dat dit onderwerp door scholen wordt opgepakt.