Armoedestress voor kinderen en jongeren in Nederland

Wanneer basisvoorzieningen ontbreken heeft dit niet alleen invloed op het leven van kinderen en jongeren op dit moment, maar ook in sterke mate op hun toekomst. De kansen die zij krijgen verschillen simpelweg van die van leeftijdsgenoten en de bestaanszekerheid van deze kinderen en jongeren staat onder druk. Dit rapport, opgesteld door het Nationaal Fonds Kinderhulp (hierna Kinderhulp), geeft inzicht in de specifieke basisvoorzieningen waar het kinderen en jongeren die opgroeien in armoede aan ontbreekt en in de trends die hierin te zien zijn.

Basisvoorzieningen leveren een noodzakelijke bijdrage aan een optimale groei en ontwikkeling van kinderen en jongeren die opgroeien. In de afgelopen vier jaar is het aantal kinderen dat door Kinderhulp is geholpen met een bijdrage voor basisvoorzieningen gestegen met 40,55%.

Fysieke en mentale gezondheid

Als geldzorgen de dagelijkse realiteit zijn, brengt dat elke dag onmogelijke keuzes met zich mee. Dit geeft veel stress, voor zowel ouders als kind. Kinderen die opgroeien in een gezin met armoedestress hebben door deze stressvolle situatie een grotere kans op (chronische) ziektes, een laag zelfbeeld of sociaal isolement. Daarnaast zorgt armoedestress ervoor dat keuzes maken moeilijk is. De focus ligt voornamelijk op het hier en nu. Het aanschaffen van producten zoals brillen en persoonlijke verzorgingsproducten zoals deodorant, scheerproducten, zonnebrand, tandenborstels en menstruatieproducten, is hierdoor niet mogelijk.

Kansengelijkheid

Opgroeien in armoede is niet enkel oncomfortabel, het maakt ook het verschil met leeftijdsgenoten zichtbaar en voelbaar. Deze dagelijkse achterstand vermindert gelijke kansen, nu en voor de toekomst. Wanneer armoede de dagelijkse realiteit is, is het aanschaffen nieuwe schoenen, spijkerbroek of winterjas echter niet mogelijk. Dit betekend voor kinderen langer doorlopen in kapotte, te koude of te kleine kleding en schoenen. Ook het aanschaffen of repareren van een fiets en het inrichten van een slaapkamer met een goed matras, dekbed of gordijnen zijn vaak niet mogelijk. Dit kan van grote invloed zijn op de gezondheid, schoolprestaties en kansen van het kind.

Sociale, sportieve en culturele ontwikkeling

Het ontwikkelen van talenten is essentieel voor kinderen en jongeren, omdat het hen helpt om hun eigen mogelijkheden te ontdekken en hun zelfvertrouwen te vergroten. Door zich te kunnen verdiepen in hun interesses en vaardigheden leren ze doorzetten, problemen oplossen en hun creativiteit benutten. Dit draagt niet alleen bij aan persoonlijke groei maar ook aan kansen in de toekomst. Financiële beperkingen kunnen er echter voor zorgen dat kinderen en jongeren minder mogelijkheden hebben om deel te nemen aan sport, muzieklessen of andere activiteiten die hun talenten kunnen versterken. Dit kan hun zelfbeeld en motivatie negatief beïnvloeden.

Conclusie

Ondanks dat het aantal huishoudens dat onder de armoedegrens leeft lijkt te dalen, neemt het aantal hulpvragen toe. Voor gezinnen in armoede wordt het steeds moeilijker om rond te komen en kinderen en jongeren ervaren armoedestress omdat essentiële spullen niet bereikbaar zijn voor hen. Hierdoor neemt de afhankelijkheid van hulporganisaties toe, kunnen kinderen en jongeren sneller in een sociaal isolement terechtkomen en neemt de kansenongelijkheid toe.

Aanbevelingen

• Verhoging van het normbedrag sociaal minimum en het minimumloon
• Voldoende vergoeding voor medische hulpmiddelen via de zorgverzekering
• Geef het kind dat opgroeit in armoede een stem