Betere schuldhulp aan laaggeletterde klanten

Nederland telt naar schatting 2,5 miljoen laaggeletterden. Deze mensen hebben vaak moeite om brieven en andere informatie te lezen. Bij financiële problemen is de kans groot dat ze niet weten wat ze moeten doen. Daarom heeft de NVVK 5 adviezen voor schuldhulpverleners opgesteld, samen met Stichting Lezen & Schrijven, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

1. Zorg dat iedereen toegang heeft tot kennis en scholing over laaggeletterdheid

• Aanleiding: Schuldhulpverleners hebben behoefte aan meer kennis over laaggeletterdheid. Bij intakegesprekken herkennen ze dit namelijk niet altijd.
• Advies: Ontwikkel kennis waarmee schuldhulpverleners in een vroeg stadium laaggeletterdheid kunnen signaleren. Dan kunnen ze dat bespreken en de juiste hulp bieden.

2. Let op laaggeletterdheid bij gemeentelijke aanbestedingen

• Aanleiding: Een groot deel van de schuldhulpverlening wordt door gemeenten aanbesteed. Daarbij is geen of onvoldoende aandacht voor laaggeletterdheid.
• Advies: Overtuig beleidsmakers ervan dat kennis van laaggeletterdheid belangrijk is in de schuldhulpverlening. Er moet voldoende aandacht en geld zijn om effectief met laaggeletterdheid om te gaan.

3. Maak een duidelijk overzicht van het aanbod van taalaanbieders

• Aanleiding: Schuldhulpverleners weten dat ze gebruik kunnen maken van de taalaanbieders in hun werkgebied. Maar dat doen ze niet, omdat ze niet weten waar ze die kunnen vinden.
• Advies: Stel per gemeente of regio een overzichtskaart van taalaanbieders op, zodat de schuldhulpverlening hen snel weet te vinden.

4. Gebruik de methoden die het beste werken (best practices)

• Aanleiding: Enkele NVVK-leden weten hoe ze laaggeletterdheid moeten herkennen. Dat is een vast onderdeel geworden van hun werkwijze. Ze zijn de eersten die deze methoden en kennis gebruiken, en ze werken ook samen met de taalaanbieders in hun werkgebied. 
• Advies: Organiseer op lokaal en regionaal niveau bijeenkomsten waar schuldhulpverleners, gemeenten en partners inzichten uit onderzoek of de praktijk met elkaar kunnen delen.

5. Integreer eenvoudige en praktische instrumenten

• Aanleiding: Schuldhulpverleners hebben behoefte aan praktische instrumenten om laaggeletterdheid beter te herkennen. Dit moeten eenvoudige instrumenten zijn, die passen binnen hun werkproces. Veel organisaties gebruiken bij de intake al verschillende screeningsinstrumenten. Maar nog geen taaltoets of een toets die de reken- en digitale vaardigheden van klanten meet.
• Advies: Neem in de bestaande screeningsinstrumenten toetsen op om laaggeletterdheid te herkennen, zodat je de hulpverlening daarop kunt aanpassen.