Een open deur? Het vervolg: de toegang tot schuldhulp

Is de toegang tot gemeentelijke schuldhulp inmiddels verbeterd? Ja, maar het moet nóg beter, vindt de Nationale ombudsman. Hij legt uit wat er wel en niet goed gaat, en roept ze op de schuldhulpverlening beter te registreren.

Dit onderzoek is een vervolg op het rapport ‘Een open deur?’ van begin 2018. Daarin onderzocht de Nationale ombudsman de toegang tot de gemeentelijke schuldhulpverlening. Hij ontdekte toen dat gemeenten hun burgers niet altijd een laagdrempelige en brede toegang tot schuldhulp bieden. Hij kwam tot 4 verbeterpunten, bekeken vanuit het perspectief van de burger. In dit onderzoek keek de ombudsman bij 251 gemeenten of ze deze punten inmiddels hebben verbeterd.

Wat gaat er beter bij de toegang tot schuldhulpverlening?

• Gemeenten zijn zich beter bewust van ongewenste drempels in de gemeentelijke schuldhulpverlening en hebben actie ondernomen om dat te verbeteren.
• De meeste gemeenten staan open voor mensen met problematische schulden. Nieuwe aanvragers kunnen binnen enkele weken terecht voor een persoonlijk gesprek.
• De meeste gemeenten bieden ondersteuning aan burgers die niet zelfredzaam zijn in het proces van de schuldhulpverlening.
• Gemeenten maken minder streng en minder vaak gebruik van weigeringsgronden: bepaalde situaties of redenen waardoor iemand geen toegang krijgt.

De ombudsman heeft ook een aantal aandachtspunten:

• Er vallen nog steeds te veel mensen te vroeg uit in het toegangsproces.
• De schuldhulpverlening  is onvoldoende toegankelijk voor zzp’ers.
• Burgers krijgen niet altijd een gemotiveerde beslissing op hun aanvraag.
• Bijna de helft van de gemeenten die aan het onderzoek meededen, kan geen exacte cijfers leveren.

Gemeenten moeten beter gaan registreren, niet-meten is niet-weten

– de Nationale ombudsman

Oproep aan gemeenten

De Nationale ombudsman wil dat gemeenten:

• beter registreren;
• kijken naar de oorzaken waardoor mensen al in het toegangsproces uitvallen, en die oorzaken oplossen;
• extra moeite doen om burgers die zich melden bij de schuldhulpverlening, binnen te halen en te houden;
• de toegang tot schuldhulpverlening voor zzp’ers snel verbeteren;
• een beslissing altijd met een goede motivering onderbouwen.

Tot slot raadt de Nationale ombudsman gemeenteraden aan om zich door hun college van burgemeester en wethouders te laten informeren over de resultaten van de schuldhulp. En om het college te vragen welke stappen ze gaat zetten om de toegang tot de schuldhulp te verbeteren.