Evidence-based practice in het sociaal werk

In het sociaal werk is de kloof tussen onderzoek en praktijk groot. Je kunt die kloof overbruggen met evidence-based practice. Renske van der Zwet geeft in haar proefschrift 5 adviezen voor betere implementatie van evidence-based practice in het sociaal werk.

Sociale professionals, zoals maatschappelijk werkers, schuldhulpverleners en jeugdwerkers maken weinig gebruik van de beschikbare kennis uit onderzoek. Dat is jammer, want het toepassen van onderzoekskennis bij het nemen van beslissingen in de dagelijkse praktijk van sociaal werk draagt bij aan de kwaliteit daarvan. Met evidence-based practice (EBP) kun je deze kloof tussen onderzoek en praktijk overbruggen.

Verschil tussen EBP als product en EBP als proces

De meeste mensen leggen EBP uit als een product: EBP is dan het toepassen van wetenschappelijk bewezen, effectieve interventies in de praktijk.

Maar de bedenkers van EBP zien evidence-based practice als een proces, als een manier om een beslissing te nemen op basis van:

• het beschikbare onderzoek;
• je eigen deskundigheid als professional;
• de specifieke omstandigheden, wensen en behoeften van de cliënt.

Wil je verwarring voorkomen als je over EBP spreekt? Maak dan duidelijk of je het EBP-product of het EBP-proces bedoelt

Hoe kun je EBP implementeren?

De afgelopen 10 jaar is er in veel landen meer belangstelling gekomen voor EBP in het sociaal werk. Maar in Nederland gebruiken sociale professionals EBP bijna niet. Dat is jammer, want het is een goede manier om het sociaal werk te verbeteren.

Renske van der Zwet onderzocht daarom: hoe kun je EBP beter in het sociaal werk invoeren en uitvoeren? Ze keek onder andere welke factoren de implementatie positief en negatief beïnvloeden.

Negatieve factoren zijn bijvoorbeeld onvoldoende kennis en vaardigheden van de sociale professional, zijn wantrouwen tegenover EBP, en het gebrek aan tijd en middelen van de organisatie. Positief voor de implementatie van EBP is onder andere een organisatiecultuur waarin innovatie en leren wordt gewaardeerd en aangemoedigd.

Adviezen voor een goede implementatie van EBP

1. Opleiders, onderzoekers, beleidsmakers en geldverstrekkers moeten het verschil kennen tussen het EBP-proces en het EBP-product. En ze moeten steeds duidelijk maken wat ze met EBP bedoelen.
2. Bachelor- en masteropleidingen sociaal werk moeten meer lesgeven over evidence-based practice als proces.
3. Je kunt van sociale professionals niet verwachten dat ze EBP op eigen houtje invoeren. Ze hebben hulp nodig van de organisatie. De organisatie moet ook een duidelijke visie hebben op EBP en moet personeel aantrekken dat onderzoek kan doen.
4. Organisaties, onderzoekers en beleidsmakers moeten meer met elkaar samenwerken. Zo helpen ze de kloof tussen onderzoek en praktijk te overbruggen.
5. Er moet meer empirisch onderzoek komen naar de implementatie van EBP in de praktijk van het sociaal werk. Empirisch onderzoek maakt gebruik van eigen waarnemingen en metingen.

De implementatie van evidence-based practice is niet alleen de verantwoordelijkheid van sociale professionals, maar een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de hele organisatie

– Renske van der Zwet