In de wurggreep van de schuldenindustrie

In KRO-NCRV 2Doc.nl: Schuld en boete wordt schrijnend duidelijk hoe makkelijk het is om schulden op te lopen en hoe moeilijk het is om daar vervolgens weer uit te komen. Schulden rijzen door boetes en extra kosten in rap tempo de pan uit en worden zó problematisch dat ze niet meer op eigen kracht op te lossen zijn. Vijf verhalen van mensen die het overkwam, schetsen een systeem dat uit lijkt te zijn op escalatie.

Ellen belandde na haar scheiding in de schulden toen ze na de verkoop van het huis met een hoge restschuld bleef zitten. Ellen werkte veel, maar liep toch betalingsachterstanden op. Ook Jurrien kon na zijn scheiding de rekeningen niet meer betalen. De boetes hiervoor liepen steeds verder op. Naarmate de stapel met administratie steeds hoger werd, groeide ook zijn stress. “Als ik de rekening van €100,- al niet kan betalen, dan kan ik het bedrag met de extra boete daar bovenop zeker niet betalen.”

Sharon kwam er na haar bevalling achter dat zij niet goed verzekerd was toen zij kraamzorg nodig had, waardoor haar zorgkosten hoog opliepen. En Thea kwam in de schulden toen haar post na haar verhuizing niet werd doorgestuurd. Voordat ze het doorhad, zat ze al diep in de problemen. “Ik had op een gegeven moment 10 euro leefgeld per week.”

Dennis verzweeg dat hij vanwege zijn schulden dakloos was geworden, omdat hij bang was dat dit consequenties zou hebben voor het contact met zijn zoontje. Wanneer hij een weekend zijn zoontje mocht zien, sliepen ze in een goedkoop hotel en haalden ze eten van McDonald’s.

De juiste hulp krijgen blijft lastig
Verschillende hulpverleners vertellen waar zij tegenaan lopen als zij proberen om betalingsregelingen af te spreken met de schuldeisers. De schulden blijken te worden doorverkocht, waardoor het moeilijk wordt om te kunnen overzien door wie de schuld nu precies wordt opgeëist. De juiste hulp vinden bleek voor de meeste hoofdpersonen heel lastig. Door de boetes en aanmaningen liepen de schulden steeds verder op. Geregeld werd er beslag gelegd op het loon en konden ze nauwelijks rondkomen. Angst voor de deurwaarder, stress en geldgebrek leidden vervolgens tot sociaal isolement en dus tot nog meer problemen. Een vicieuze cirkel waar maar moeilijk aan valt te ontsnappen.

Regisseur Nan Rosens richt met deze persoonlijke verhalen het vizier op de schuldenindustrie, gezien door de ogen van de mensen die moeten terugbetalen en aflossen.