Nibud Scholierenonderzoek 2020

Met het Scholierenonderzoek 2020 brengt het Nibud het financiële gedrag en financiële situatie in kaart van scholieren in het voortgezet onderwijs, met de leeftijd 12-18 jaar. Aan het scholierenonderzoek in 2020 hebben 1.952 scholieren deelgenomen. De resultaten van dit rapport gebruikt het Nibud in educatief lesmateriaal, in de voorlichting van ouders en jongeren en in de advisering richting gemeenten en maatschappelijke dienstverlening.

Resultaten

Financiële situatie
Uit het onderzoek blijkt dat scholieren een gemiddeld inkomen hebben van 147 euro per maand. Het inkomen bestaat uit zakgeld, kleedgeld, bijbaantje en vakantiewerk. Bijverdiensten door verkoop kleding en/of spullen is niet meegenomen. Het inkomen is ten opzichte van het scholierenonderzoek in 2016 gestegen. Daarnaast is het percentage van scholieren met een bijbaantje verdubbeld (7% naar 14%). Tegelijkertijd zijn de uitgaven van scholieren ook gestegen ten opzichte van 2016. De meeste uitgaven gaan naar kleding, schoenen, eten en drinken. Van alle scholieren spaart 81 procent. Hierbij spaart de leeftijdsgroep 17-18 jaar het meest. De belangrijkste spaardoelen zijn: sparen voor later (49 procent), om geld achter de hand te hebben (39 procent) en omdat het verstandig is (36 procent). 45 procent van de scholieren komt nooit geld te kort. Daarnaast geven scholieren aan minder vaak geld te lenen dan in 2016. Dit kan het gevolg zijn van het gebruik van Tikkies, waardoor scholieren minder het gevoel hebben dat ze geld lenen. Tot slot maakt 69 procent van de scholieren gebruik van online bankieren. Ook beginnen zij op jongere leeftijd met online bankieren dan in 2016.

Omgaan met geld

• Iets meer dan de helft van de scholieren vindt dat zij goed omgaan met geld. Hoe ouder de scholier is, hoe beter zij vindt dat ze met geld om kan gaan.
• Scholieren hebben het meest moeite met geld sparen als het gaat om aanbiedingen, groepsdruk en op de prijs te letten. Ongeveer een kwart van de scholieren geeft aan dat hun geldgedrag beïnvloed wordt door vrienden.
• 21 procent van de scholieren geeft aan geen financiële voorlichting te krijgen op school.
• 8 procent van de scholieren heeft ooit belastingaangifte gedaan. 32 procent van de 17-18-jarigen wist niet dat belastingaangifte gedaan moest worden.

Positieve ontwikkelingen

• Ouders spelen een belangrijke rol in de financiële opvoeding van scholieren. Ten opzichte van het scholierenonderzoek in 2016 praten scholieren vaker met hun ouders over uitgaven en sparen.
• Scholieren die praten met ouders over de financiële situatie, maken vaker een inkomsten/uitgaven overzicht
• Meer scholieren krijgen kleedgeld. Dit is een goede manier om met geld te leren omgaan.
• Ten opzichte van 2016 kopen scholieren minder online.
• Een groter percentage scholieren leert omgaan met online bankieren.
• Ouders die scholieren helpen met sparen, zetten vaker automatisch spaarbedrag vast.

Aandachtspunten

Aandachtspunten met betrekking tot het financiële gedrag en –situatie van scholieren:

• Laat kinderen meer ‘op=op gevoel’ ervaren
• Maak duidelijke afspraken met je kind over wat hij moet betalen
• Geef structureel kleedgeld
• Meer aandacht voor veilig online bankieren
• Bereid scholieren tijdig voor op financiële zelfstandigheid
• Achteraf betalen niet geschikt voor jongeren onder 18
• Versterken financiële weerbaarheid