Ongewenste mijding van mondzorg
2 maart 2023
In opdracht van de Directie Zorgverzekeringen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport hebben ACTA, Radboudumc en de Hogeschool van Amsterdam een onderzoek uitgevoerd naar volwassen Nederlanders die mondzorg mijden om financiële redenen. Het rapport definieert ongewenste mijding van mondzorg, beschrijft kenmerken van deze groep en subgroepen, en biedt inzichten voor hulp- en dienstverleners.
Definitie Mondzorg
Het rapport categoriseert mondzorg in vijf niveaus:
- Categorie 0: Zelfzorg: Regelmatige aandacht voor mondhygiëne.
- Categorie 1: Wenselijke mondzorg: Planbare zorg voor een gezonde mond.
- Categorie 2: Noodzakelijke mondzorg: Zorg bij beginnende mondziekten.
- Categorie 3: Urgente mondzorg: Behandeling van uitgebreide mondziekten.
- Categorie 4: Noodzorg: Onmiddellijke zorg bij levensbedreigende situaties.
Van ongewenste mijding van mondzorg is sprake als mijding van wenselijke en noodzakelijke mondzorg resulteert in de noodzaak voor urgente mondzorg of noodzorg.
Patronen van mijding
Mijding van mondzorg wordt vaak toegeschreven aan financiële redenen, angst voor de tandarts, lage sociaaleconomische status, chronische ziekten, en moeite met het zorgsysteem. Jongvolwassenen, daklozen en mensen met een migratieachtergrond mijden vaker mondzorg.
Kenmerken en profielen
Mijders van mondzorg bevinden zich vaak in kwetsbare posities. Vrouwen vragen vaker noodhulp voor tandartskosten aan dan mannen. De meeste aanvragers zijn tussen de 20 en 60 jaar, zonder inkomstenbron of met een uitkering, en uit kleine huishoudens.
Vindplaatsen
Uit het bronnenonderzoek komen beperkte resultaten voort waaruit blijkt waar mijders van mondzorg zich bevinden en begeven. Formele instellingen, professionele organisaties en hulpverleners in het sociale domein staan waarschijnlijk in contact met mijders van mondzorg.
Verschillen
Financiële belemmeringen spelen een grote rol in het mijden van mondzorg. Mensen met voldoende financiële middelen kunnen mondzorg mijden om andere redenen, zoals angst of ontevredenheid over de zorg.