Studielening: hoe bemoedig je studenten om een passend bedrag te lenen?

Sinds het introduceren van het leenstelsel in 2015, zijn de studieschulden sterk toegenomen en zijn studenten meer geld gaan lenen dan zij nodig hebben. Een studielening kan gezien worden als een investering, maar heeft ook een groot effect op de toekomstige financiële situatie van een individu. Het is van belang dat studenten op een weloverwogen manier de hoogte van hun studielening bepalen. In dit onderzoek worden verschillende interventies getest onder 48.700 Nederlandse studenten die leiden tot beter doordacht leengedrag.

In dit onderzoek werden de studenten onderverdeeld in vijf willekeurige groepen. De eerste vier groepen ontvingen elk een andere brief of mail van DUO met informatie over hun studielening. De vijfde groep was een controlegroep die geen informatie kreeg. De vier interventiegroepen kregen ieder andere informatie en/of een verwijzing naar de Rekenhulp, een door DUO ontwikkelde interactieve online rekenhulp. Met deze online tool krijgen studenten inzicht over de hoogte van hun studieschuld na het afstuderen, het maandelijkse aflostermijn en de leeftijd dat zij klaar zijn met aflossen. Ook geeft rekenhulp inzicht in het effect van aanpassingen van het leenbedrag op de aflosperiode. Hieronder zijn de interventies per groep uitgewerkt:

Groep 1 (mail): verwijzing naar rekenhulp via de mail

Groep 2 (brief 1): verwijzing naar rekenhulp via een brief

Groep 3 (brief 2): informatie over de huidige studieschuld van de student, de verwachte studieschuld bij het afstuderen en de verwijzing naar de rekenhulp.

Groep 4 (brief 3): informatie over de huidige studieschuld van de student, de verwachte studieschuld bij het afstuderen, het verwachte bedrag wat de student maandelijks zal moeten aflossen, en de leeftijd waarop de student klaar is met aflossen, en de verwijzing naar de rekenhulp.

In het onderzoek wordt voornamelijk gekeken naar het effect van de interventies op aanpassingen in de lening. Hierbij wordt gekeken of de interventie leidt tot een verhoging of verlaging van de lening en naar de hoogte van dit bedrag.

Resultaten

Uit het onderzoek is gebleken dat studenten die de mail of brief 3 ontvingen, vaker hun lening aanpasten dan studenten in de controlegroep. Daarbij kozen studenten in de controlegroep vaker voor het verhogen van het leenbedrag, terwijl studenten in groep 2, 3 en 4 vaker hun leenbedrag verlaagden. Bij brief 3 was dit effect het sterkst. De studenten die de mail ontvingen (groep 1), verschilde dit niet met de controlegroep. Tot slot pasten de studenten in groep 2, 3 en 4 hun leenbedrag met een groter bedrag naar beneden aan, ten opzichte van de controlegroep. Dit was bij de eerste interventiegroep niet het geval.

Aanbevelingen

Uit het onderzoek blijkt dat gerichte, persoonlijke informatievoorziening voor studenten invloed heeft op het kiezen van een passend leenbedrag. Hierbij moet informatie aangeboden worden over de verwachte studieschuld bij afstuderen, de toekomstige aflosperiode en een stappenplan hoe het leenbedrag aangepast kan worden. Tot slot moeten studenten gemakkelijk inzicht krijgen in de hoogte van hun huidige studieschuld en de invloed van die schuld op hun toekomstige financiële situatie.