Van signalering tot hulp: een handreiking voor financieel misbruik
3 juni 2024
Deze handreiking is opgesteld door Schouders Eronder, een samenwerkingsverband van VNG, Divosa, NVVK, Sociaal Werk Nederland en LCR. Het doel is professionals te ondersteunen bij het herkennen, voorkomen en aanpakken van financieel misbruik. Door bewustwording te vergroten, signalen van misbruik te identificeren en slachtoffers de juiste hulp te bieden hopen we hiermee een verschil te kunnen maken.
De handreiking richt zich op een brede groep professionals die in hun werk te maken kunnen krijgen met financieel misbruik. Dit zijn onder andere medewerkers van gemeenten, politie, hulpverleningsinstanties, bewindvoerders, sociaal werkers, huiselijk geweld experts en andere ketenpartners.
Misbruik door vertrouwelingen
Er worden verschillende belangrijke onderwerpen behandeld die verband houden met financieel misbruik. Allereerst komt economisch en financieel misbruik door partners aan bod, met definities en vormen van misbruik zoals controle over financiën en economische dwang, inclusief voorbeelden en signalen. Vervolgens wordt ingegaan op financieel misbruik van ouderen, waarbij de specifieke kwetsbaarheid van ouderen voor misbruik door familieleden, verzorgers of andere vertrouwenspersonen wordt belicht.
Geldezels
Een ander belangrijk onderwerp is het fenomeen van geldezels, waarbij individuen, vaak jongeren, worden misleid of gedwongen om geld te verplaatsen voor criminelen. De juridische en persoonlijke gevolgen voor geldezels worden ook besproken. Daarnaast wordt de link tussen financiële motieven en seksuele uitbuiting belicht, met uitleg over de dynamieken van chantage en financiering van seksuele diensten.
Oplichting en online fraude
Oplichting en (online) fraude zijn eveneens belangrijke thema’s in de handreiking. Verschillende vormen van fraude, zoals phishing, identiteitsfraude en beleggingsfraude worden besproken, evenals preventiemaatregelen en manieren om deze activiteiten te herkennen. De handreiking beschrijft ook de rol en samenwerking tussen gemeenten, politie, hulpverleners en andere ketenpartners bij de aanpak van financieel misbruik.